Bohaterowie Rzeczypospolitej. ORP "Błyskawica"

HISTORIA ORP ,,BŁYSKAWICA"
25 listopada 1937 r okręt wszedł do służby w Marynarce RP. Polski niszczyciel został zwodowany 1 października 1936 r w stoczni w Wielkiej Brytanii. Była jednym z 2 polskich okrętów typu ,,Grom". ORP Błyskawica był nowoczesnym i bardzo dobrze uzbrojonym okrętem. To najstarszy zachowany niszczyciel na świecie ze wspaniałą historią bojową. To też jedyny polski okręt odznaczony Złotym Krzyżem Virtuti Militari za męstwo w czasie II wojny światowej.
Pierwszym dowódcą jednostki był kmdr por. Tadeusz Podjazd-Morgenstern. 4 stycznia 1938 r dowódcą „Błyskawicy” został komandor Włodzimierz Kodrębski, tegoż dnia zakończono kompletowanie załogi. Na jego pokładzie szkoliły się kadry polskiej floty.Załoga okrętu liczyła 10-12 oficerów i ok. 200 podoficerów i marynarzy.

W czasie II wojny światowej ORP Błyskawica brał udział w największych operacjach morskich na Atlantyku, Morzu Północnym i Śródziemnym. Począwszy od obrony Narwiku, przez kampanię norweską i ewakuację oddziałów alianckich z Dunkierki.
Miał też udział w lądowaniu wojsk w Afryce Północnej i bitwie o Atlantyk, operacjach „Torch” i „Overlord” największej operacji desantowej w Normandii. Oraz w bitwie pod Ushant, -bitwa morska między niszczycielami alianckimi a niemieckimi w nocy z 8 na 9 czerwca 1944 koło wyspy Ouessant, zakończone zwycięstwem aliantów.

Dane techniczne:
Prędkość maksymalna: 39,6 węzła. Wyporność wynosiła 2011 ton, wyporność maksymalna 2183 ton, długość całkowita 114 metrów.
Uzbrojenie na 1945 r
-8 dział 102 mm
-4 działa plot 40 mm
-4 działka plot 20 mm
-4 wyrzutnie torpedowe 533 mm
-bomby głębinowe
Działalność operacyjną u boku aliantów zakończył udziałem w operacji „Deadlight”. W maju 1946 został przejęty przez Royal Navy.
Pod polską banderę powrócił 1 lipca 1947 r. 4 lipca 1947 r. okręt zacumował w Gdyni. Do Polski powróciło 114 z liczącej ok. 200 marynarzy załogi niszczyciela. Część załogi pozostała w Wielkiej Brytanii, Australii lub w Nowej Zelandii oraz innych krajach.
Komunistyczne represje dotknęły wielu oficerów i marynarzy MW. Dowódca floty, kmdr Stanisław Mieszkowski, kmdr Jerzy Staniewicz oraz kmdr por. Zbigniew Przybyszewski zostali aresztowani, poddani torturom i skazani na karę śmierci.
Z szeregów MW usunięto kmdr. Bolesława Romanowskiego, który po wojnie sprowadził „Błyskawicę” do Polski. W 1951 r. o sabotaż oskarżono i skazano na osiem lat dowódcę „Burzy” w latach 1949-1950, kmdr. ppor. Zbigniewa Węglarza. Główny Zarząd Informacji represjonował także podoficerów i marynarzy, m.in.

9 sierpnia 1967 TRAGEDIA NA ORP BŁYSKAWICA.
9 sierpnia o godzinie 9.02 na ORP „Błyskawica” doszło do tragicznej w skutkach awarii, w wyniku której śmierć poniosło 7 marynarzy, a okręt od tamtego czasu praktycznie przestał być sprawną jednostką bojową.
„Błyskawica” odcumowała o godz. 6.40 i w szyku torowym z dwoma niszczycielami „Grom” i „Wicher” skierowała się na poligon nr 13 na Zatoce Gdańskiej. Na okręcie o godz. 8.35 zarządzono alarm bojowy. Po 27 min nastąpił tragiczny w skutkach wypadek: w kotłowni numer 2 pękł przewód parowy wysokiego ciśnienia.

Natychmiast odcięto dopływ paliwa, odstawiono mechanizmy i otworzono włazy kotłowni. Grupy awaryjne rozpoczęły zraszanie kotłowni wodą. Równocześnie przystąpiono do wydobywania ofiar wypadku z kotłowni, wzywając jednocześnie pomoc medyczną z lądu. O godz. 09:45 akcja wydobywania ofiar wypadku z kotłowni została zakończona. Wezwane na pomoc najszybsze jednostki 2 kutry torpedowe. Przewiozły na ląd rannych oraz ofiary wypadku. Na miejscu zginęło czterech marynarzy, trzej dalsi, bardzo ciężko ranni i poparzeni, zmarli mimo intensywnej reanimacji. Dowódca okrętu kpt. mar. Jan Żywczak ogłosił żałobę. ORP „Błyskawica” z banderą opuszczoną do połowy, została odholowana przez ORP „Grom” do portu na Oksywiu. Po przeprowadzeniu ekspertyz uznano kolejny remont za nieopłacalny i od 1969 r pozostawał w Świnoujściu jako stacjonarny okręt obrony przeciwlotniczej.
Wycofany został ze służby 1 stycznia 1975 r.

Od 1976 r jest statkiem muzeum w Porcie Gdynia. Uznany został nie tylko Polaków za najlepszy niszczyciel wojny. Ciągle pozostaje natomiast najstarszym na świecie zachowanym niszczycielem. Został odznaczony Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari oraz medalem Pro Memoria.

ORP Błyskawica poza rolą okrętu-muzeum spełnia szereg innych istotnych funkcji. Jedną z nich jest funkcja reprezentacyjna. Tu odbywają się liczne uroczystości, spotkania, konferencje i sympozja.
Tradycją stały się promocje absolwentów Akademii Marynarki Wojennej na pierwszy stopień oficerski na pokładzie okrętu, a także nominacje i odznaczenia kadry zawodowej oraz pracowników Marynarki Wojennej.
Tu również odbywają się pasowania na pierwszoklasistów, przyrzeczenia harcerskie i inne zajęcia dla szkół i przedszkoli tak, aby od najmłodszych lat kształtować świadomość i wychowywać w duchu „Polski Morskiej”.
Codzienne życie okrętu i towarzyszące mu elementy ceremoniału morskiego, Regulaminu Służby Okrętowej, podnoszenie i opuszczanie bandery, wybijanie szklanek, witanie i żegnanie przy trapie oficerów oraz przełożonych, to wszystko odbywa się na oczach społeczeństwa.

Wywiera więc niewątpliwy wpływ na jego świadomość, a tym samym pozwala lepiej poznać i wzbogacać posiadaną wiedzę o morzu. 85 lat od wejścia do służby ORP „Błyskawica” nadal nosi biało-czerwoną banderę. Pozostaje w składzie 3. Flotylli Okrętów. Do dziś pozostaje w służbie z etatową załogą.

W okresie od 1937 -47 „Błyskawicą” dowodzili następujący oficerowie:

Od 27 listopada 1937 –4 stycznia 1938: kmdr Tadeusz Morgenstern-Podjazd
4 stycznia 1938 – 23 listopada 1939: kmdr por. Włodzimierz Kodrębski
2 października 1939 – 1 listopada 1939: kpt. mar. Tadeusz Gorazdowski
1 listopada 1939 – 16 lutego 1940: kmdr ppor. Jerzy Umecki (tymczasowo)
16 lutego 1940 – 28 lipca 1940: kmdr por. Stanisław Nahorski
5 czerwca 1940 – 16 czerwca 1940: kmdr ppor. Wojciech Francki
16 czerwca 1940 – 13 września 1940: kmdr por. Stanisław Hryniewiecki
13 września 1940 – 28 września 1940: kpt. mar. Tadeusz Gorazdowski
7 października 1940 – 4 kwietnia 1942: kmdr por. Wojciech Francki
20 marca 1942 – 22 maja 1942: kmdr ppor. Tadeusz Gorazdowski
14 lipca 1942 – 24 czerwca 1943: kmdr ppor. Ludwik Lichodziejewski
24 czerwca 1943 – 4 stycznia 1945: kmdr por. Konrad Namieśniowski
4 stycznia 1945 – listopad 1945: kmdr por. Ludwik Lichodziejewski
10 listopada 1945 – 28 maja 1946: kmdr por. Wojciech Francki
.
Służba powojenna okresie od 1947 do 1974 r „Błyskawicą” dowodzili następujący oficerowie:
20 czerwca 1947 – 20 lipca 1947: kmdr ppor. Bolesław Romanowski
21 lipca 1947 – maj 1948: kmdr ppor. Wacław Krzywiec
maj 1948 – 4 lipca 1950: kmdr ppor. Zbigniew Węglarz
4 lipca 1950 – 25 października 1952: kmdr ppor. Zdzisław Studziński
25 października 1952 – 23 listopada 1954: kpt. mar. Stanisław Mielczarek
23 listopada 1954 – 18 stycznia 1957: kpt. mar. Hieronim Kubera
6 lutego 1957 – 18 sierpnia 1962: por. mar. Kryspin Lech
18 sierpnia 1962 – 15 lipca 1963: kpt. mar. Tadeusz Morzycki
12 września 1963 – sierpień 1967: kpt. mar. Józef Żywczak
sierpień 1967 – 1968: kmdr ppor. Bolesław Kilans
1969 – 1974: kpt. mar. Zenon Sawa

https://www.facebook.com/profi...(link is external)

https://www.wojsko-polskie.pl/3fo/blysk/